Drie wegen: beheersing, afreageren en verwerking
Emoties beheersen in wezen ons hele bestaan. Als we in onze wereld rondkijken, zijn emoties de drijvende kracht in het menselijk verkeer. Wij denken dat we aan het stuur van onze levensauto zitten, maar het zijn onze onbewuste emoties op de achterbank die ons leven uiteindelijk sturen en bepalen. We zijn als het ware door emoties bezet gebied. Wat we meestal doen als we beheerst worden door emoties, is trachten hen te beheersen. De meesten van ons zijn dan ook opgevoed met: beheers jezelf, gedraag jezelf, houd al te intense emoties goed onder controle.
Beheersing is het eerste spoor in onze omgang met emoties. Het is geen afdoend antwoord, omdat wat beheerst wordt, altijd via kieren en gaten weer tevoorschijn komt. Als we ons bijvoorbeeld om een onbekende reden van binnen bozig en chagrijnig voelen, zullen we proberen deze boosheid binnen de perken te houden. We doen dat omdat ons dat geleerd is, omdat we bang zijn voor conflict, omdat we anders teveel afwijzing van anderen te verduren krijgen en we toch graag geliefd willen zijn en zo meer. Toch zullen ons in onbewaakte momenten, vooral bij moeheid of onder druk, dingen ontglippen die met die poel van boosheid te maken hebben. We raken bijvoorbeeld gauw geïrriteerd. Beheerste boosheid leidt tot sarcasme, minachting, haatgevoelens, vooroordelen en irritatie. Beheersing van verdriet geeft depressie, onlustgevoelens of moeheid. Beheersing van angst geeft vrezen voor allerhande zaken. Het zorgt voor vermijdingsgedrag, klein en minimaal leven en voor het zoeken van valse veiligheid. Beheerste vreugde onder het motto: ‘doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’ leidt tot saaiheid en verveling. Het haalt de humor uit het leven.
Beheersing werkt niet, omdat, zoals Einstein al leerde, alles energie is en niet verwijderd of gedoofd kan worden, doch slechts getransformeerd. Bij beheersing proberen we een gevoel weg te moffelen en er iets anders voor in de plaats te zetten. Dat is geen transformatie, maar substitutie. Het is een onbewust gegoochel met je gevoelens. En goochelen is een manier om jezelf en een ander voor de gek te houden.
De tweede weg is afreageren, wanneer beheersing even niet werkt, bij moeheid of als iets ons triggert, als iets in het heden lijkt op wat ons vroeger is overkomen en emotioneel niet verwerkt is. Beheersen en afreageren wisselen elkaar meestal af. Wanneer de controle even verslapt, slaat de onbewuste emotionele reactie toe. Afreageren heeft twee kenmerken: zij is onbewust en projectief, dwz. verkeerd gericht. Het geeft tijdelijk soelaas en opluchting. Een woede-uitbarsting naar je kinderen, omdat ze levendig zijn of een eigen wil hebben, geeft tijdelijk een uitlaat voor opgekropte spanningen, maar levert tegelijk een schuldgevoel op, omdat je natuurlijk wel voelt dat het niet klopt en dat de emotionele lading niet bij hen thuis hoort. Tranen na een conflict met je partner verbindt je wel weer met elkaar, maar als de diepere achtergrond van het conflict niet helder is (en met name hoe vroegere ervaringen met ouders ‘er tussen door fietsen’), zal het conflict zich herhalen.
De derde weg is de weg van verwerking en als gevolg, een gezond emotioneel beheer. Onze huidige emotionele problemen zijn in onze kindertijd en in vorige levens ontstaan. We zijn de herinnering daaraan echter vaak kwijt. Wat gebleven is, zijn emotionele ladingen, die ons huidige leven op onbewuste wijze bepalen en die wij verkeerd richten.
Deze derde weg draagt de mogelijkheid in zich om bevrijdend te werken. Emotie komt van het Latijnse ‘emovere’ wat in beweging zetten betekent. Veel wordt emotie genoemd, wat het in de definitie van emotie als ‘dat wat in beweging zet’ niet is. Zo is jaloezie en afgunst geen emotie, omdat ze niet in beweging zetten, maar eerder stagnatie veroorzaken. Ook een depressie is geen emotie, maar een fixatie. Zij is niets anders dan verdriet en woede die niet geuit werden. Evenzo is haat een fixatie van woede, evenals schuldgevoel, wrok en verbittering. In de praktijk heb ik slechts vier emoties waargenomen, die het vermogen in zich dragen om ons in beweging te zetten. Het zijn woede, verdriet, angst en vreugde. Waar het bij verwerking om gaat, is de fixaties in ons leven in beweging te laten zetten door emoties. Het gaat erom de emoties die verscholen zijn in depressie, jaloezie of schuldgevoel, aan het Licht te brengen.
De ontwikkeling gaat van fixaties die ik ‘de poel van stilstaand water’ heb genoemd, via de expressie van de ‘stroom van emoties’ naar ‘de oceaan van essentie’, waarin wie wij wezenlijk zijn, aan het Licht komt. Op dat niveau zijn wij tevens weer natuurlijk geworden. Deze weg van omgaan met emoties is dus gericht op realisatie van het Licht. Ik zie daarin trouwens geen tegenstelling met persoonswording. Daarin zit voor mij geen dualiteit.
LEES VERDER
Heb er zelf 3 jaar met veel genoegdoening en waardering in gelezen, aardig wat aan gehad! Wat mij betreft is dit een standaardwerk! Zo waardevol. Behoort bij opleiding psychelogie!! Wel spiritueel verantwoord met veel weerwoord tegen neppe new-age-verschijnselen.
Beheersing is ook wel waardevol vind ikkezelf. Maar ik definieer beheersing niet als onderdrukking. Echter verwerking is de bom, je ware, waar het om draait inderdaad. Dit boek geeft motivatie en informatie om met je emoties aan de gang te gaan.
Maar er is meer… Sommige zaken mis ik in dit boek:
*geen verschillen tussen man en vrouw.
*veel meer aandacht voor slachtoffer dan voor dader.
*geen woord over verliefdheid.
Zelf ben ik verder gegaan met Eva Pierrakos. Is dezelfde lijn. Maar graadje dieperder en nog informatiedichter. Hoewel ook zij dingen heeft waar ik het niet mee eens ben, met name de Jezustrip. Anyway: hier staan al haar lezingen: https://pathwork.org/the-lectures/
